योशिये शिरातोरी: जपानमधील तुरुंग तोडणाऱ्या मास्टरमाईंडची अविश्वसनीय कहाणी

 

योशिये शिरातोरी: जपानमधील तुरुंग तोडणाऱ्या मास्टरमाईंडची अविश्वसनीय कहाणी

जगामध्ये अनेक जेलब्रेकच्या कथा आहेत, पण योशिये शिरातोरीची (Yoshie Shiratori) कथा त्यापैकी सर्वात अनोखी आणि अविश्वसनीय आहे. एका सामान्य माणसाने जपानमधील चार वेगवेगळ्या तुरुंगातून चार वेळा पलायन केले, अनेकदा जपानचा 'ग्रेट एस्केपिस्ट' (महान पळून जाणारा) किंवा 'स्पायडर-मॅन' म्हणून ओळखला जाणारा हा माणूस, केवळ एक कैदी नव्हता, तर एक असा अवलिया होता ज्याने आपल्या बुद्धिमत्ता आणि असामान्य कौशल्यांनी जपानच्या संपूर्ण तुरुंग व्यवस्थेला विचार करण्यास भाग पाडले. ही केवळ एका व्यक्तीची सुटकेची कहाणी नाही, तर ती मानवी इच्छाशक्ती, धूर्तपणा आणि स्वातंत्र्याच्या तीव्र आकांक्षेची गाथा आहे.  शिरातोरी हा केवळ एक गुन्हेगार नव्हता, तर तो जपानच्या तुरुंगव्यवस्थेत सुधारणा घडवून आणणारा एक अनपेक्षित उत्प्रेरक ठरला.

शिरातोरीची गोष्ट १९३६ मध्ये सुरू होते. जपानमधील अमोरी (Aomori) प्रांतात राहणाऱ्या या तरुणावर खुनाचा आरोप लागतो आणि त्याला तुरुंगात पाठवले जाते. त्या काळात जपानमधील तुरुंगांची अवस्था अत्यंत वाईट होती. कैद्यांशी क्रूर आणि अमानुषपणे वागले जाई. टोकियोचा तुरुंग वगळता इतरत्र कैद्यांवर अमानुष अत्याचार होत असत. अमोरी तुरुंगातही शिरातोरीला प्रचंड यातना दिल्या गेल्या. मारहाण आणि अमानवीय वागणूक त्याला असह्य झाली. त्याचवेळी न्यायालयात त्याच्या फाशीची मागणी होत होती आणि त्याला वाटले की फाशीची शिक्षा आता निश्चित आहे. अशा अंधारात त्याने तुरुंगातून पळून जाण्याचा निर्णय घेतला.

शिरातोरीमध्ये अनेक अशी कौशल्ये होती, जी त्याला इतरांपासून वेगळे ठरवत होती:

* बेड्यांचा जादूगार: त्याच्यासाठी कोणतीही बेडी अडथळा नव्हती. अगदी साध्या तारेच्या तुकड्याने किंवा लाकडी तुकड्यानेही तो जगातील कोणत्याही प्रकारची बेडी सहज उघडू शकत असे. अनेकदा त्याने बेडी न उघडता, आपल्या ताकदीने तोडून टाकली.

* अद्भुत शारीरिक लवचिकता: शिरातोरी आपले शरीर कोणत्याही प्रकारे वाकवू शकत होता. हात पूर्णपणे मागे फिरवणे, पाय फिरवून मागे घेणे किंवा शरीराचा आकार गरजेनुसार लहान करणे, हे त्याच्यासाठी सामान्य होते. यामुळे तो अत्यंत छोट्या जागेतूनही निसटू शकत असे.

* भिंतीवरील चढाई: तो एखाद्या पालीप्रमाणे गुळगुळीत भिंतींवर सहज चढू शकत होता. त्याच्या हातापायांच्या बळावर तो कोणत्याही पृष्ठभागावर आधार घेऊन वर चढण्यात माहीर होता.

* उत्कृष्ट निरीक्षण आणि नियोजन: शिरातोरी कोणताही धोका पत्करण्यापूर्वी प्रत्येक गोष्टीचे बारकाईने निरीक्षण करत असे. गार्ड्सच्या गस्तीच्या वेळा, तुरुंगाची रचना, प्रत्येक लहान-सहान तपशील तो लक्षात ठेवत असे आणि त्यानुसार अचूक नियोजन करत असे.

शिरातोरीची ही अद्भुत कौशल्ये आणि त्याचे दृढनिश्चय त्याला जपानच्या इतिहासातील सर्वात मोठा जेलब्रेकर बनवणार होते.

पहिले जेलब्रेक: अमोरी तुरुंग (१९३६)

अमोरी तुरुंगातून पळून जाण्यासाठी शिरातोरीने अत्यंत बारकाईने नियोजन केले. सुमारे सहा महिने त्याने तुरुंगातील गार्ड्सच्या ड्युटीचा, त्यांच्या गस्त घालण्याच्या वेळांचा अभ्यास केला. त्याला समजले की प्रत्येक १५ मिनिटांनी गार्ड्स गस्त घालतात आणि त्यानंतर काही वेळ एक बाजू रिकामी राहते. म्हणजेच, त्याला पळून जाण्यासाठी केवळ १५ मिनिटांचा अवधी मिळणार होता. या १५ मिनिटांत त्याला केवळ त्याच्या सेलचे कुलूपच नाही, तर बाहेर पडण्यासाठी आणखी सहा दरवाजे उघडावे लागणार होते.

शिरातोरीने प्लॅस्टिकच्या बादलीच्या हँडलमधून काढलेल्या तारा जमवण्यास सुरुवात केली. या तारांच्या मदतीने त्याने सर्वप्रथम आपल्या सेलचे कुलूप उघडले. त्यानंतर त्याने एकामागोमाग एक करत एकूण सहा दरवाजे उघडले आणि सकाळी ५:४५ पर्यंत तो अमोरी तुरुंगातून बाहेर पडला. हे त्याचे पहिले यशस्वी जेलब्रेक होते. त्या काळात तुरुंगातील सुरक्षा व्यवस्था फारशी कडक नव्हती. गार्ड्स नियमितपणे फिरत नसत, तर केवळ १५-१५ मिनिटांनी गस्त घालत असत. शिरातोरीने याच गोष्टीचा फायदा घेतला आणि रात्रीच्या अंधारात, गार्ड्सच्या गस्त बदलण्याच्या वेळी तो निसटला.

सकाळी जेव्हा गार्ड्स गस्तीवर आले, तेव्हा त्यांना शिरातोरीच्या पलंगावर चादर व्यवस्थित दिसली, पण सोबत काही तारा पडलेल्या दिसल्या. त्यांना संशय आला आणि त्यांनी आत जाऊन पाहिले असता शिरातोरी गायब होता. अलार्म वाजवण्यात आला, त्याचा शोध सुरू झाला, पण तो सापडला नाही. मात्र, शिरातोरीचे हे स्वातंत्र्य केवळ तीन दिवसांचे होते. सात महिन्यांच्या अथक प्रयत्नानंतर त्याने केलेल्या या जेलब्रेकचा फायदा त्याला केवळ ७२ तास मिळाला. ७२ तासांनंतर तो अमोरीमधीलच एका रुग्णालयात चोरी करताना पकडला गेला.त्याच्याकडे पैसे नसल्याने रुग्णालयातून काही औषध चोरताना नर्स आणि डॉक्टरांनी बघितल्यामुळे त्याला सर्वांनी मिळून पकडून ठेवला आणि पोलिसांना बोलावलं.पोलिसांनी त्याला ओळखले आणि त्याला पुन्हा अमोरी तुरुंगात पाठवण्यात आले.

पहिल्यांदा अटक झाल्यानंतर त्याच्यावर खुनाचा खटला सुरू होताच, पण आता तुरुंगातून पलायन केल्याबद्दलही त्याच्यावर गुन्हा दाखल झाला. या दोन्ही गुन्हांसाठी त्याला जन्मठेपेची शिक्षा सुनावण्यात आली. यानंतर त्याला अमोरी तुरुंगातून जपानमधील अकिता शहरातील अकिता सेंट्रल जेलमध्ये (Akita Central Jail) हलवण्यात आले.

दुसरे जेलब्रेक: अकिता सेंट्रल जेल (१९४२)

अकिता तुरुंगात शिरातोरी सुमारे सहा वर्षे राहिला. इथले कर्मचारी त्याच्या मागील जेलब्रेकमुळे संतप्त होते आणि त्याला विशेष म्हणजे खूपच वाईट वागणूक दिली जात होती . त्याला वारंवार मारहाण केली जाई, थंडीत फरशीवर झोपवले जाई, आणि सामान्य कैद्यांपेक्षा जास्त काम करून घेतले जाई. सर्वात महत्त्वाचे म्हणजे, तो पुन्हा पळून जाऊ नये म्हणून त्याला एका खास डिझाइन केलेल्या सेलमध्ये ठेवले होते. हा सेल अत्यंत लहान होता, ज्यात केवळ एका व्यक्तीला राहता येईल एवढीच जागा होती. भिंती खूप उंच होत्या आणि वर एक लहानशी जाळी होती, जिथून केवळ हवा आत येऊ शकत होती. जमिनीपासून जाळीपर्यंतची उंची इतकी जास्त होती की तिथे पोहोचणे शक्य नव्हते आणि आतमध्ये कोणतेही साधन नव्हते. त्याला सतत  24 तास बेड्या घालून ठेवले जाई आणि त्याच्या सेलमध्ये सूर्यप्रकाशही येण्याची सोय नव्हती.

या तुरुंगात कोबायाशी (Kobayashi) नावाचा एक हेड गार्ड होता, जो इतर गार्ड्सपेक्षा वेगळा होता. तो शिरातोरीशी सहानुभूतीने वागत असे आणि जेव्हा त्याला मारहाण केली जाई, तेव्हा तो मध्यस्थी करून त्याला वाचवत असे.इतर गार्ड पेक्षा त्याच वर्तन प्रेमळ होत.यामुळेच कोबायाशीवर शिरातोरीचा थोडा विश्वास बसला होता.

याच दरम्यान, १९४२ मध्ये दुसरे महायुद्ध सुरू झाले होते आणि जपान त्यात गुंतले होते. शिरातोरीच्या तुरुंगातील छळामुळे तो कोणत्याही प्रकारे तिथून बाहेर पडू इच्छित होता. १५ जून १९४२ ची वादळी रात्र होती, जोरदार पाऊस पडत होता.हीच रात्र निवडण्या मागे कारण म्हणजे पळून जाताना पायांचा वा इतर आवाज येऊ नये. रात्री गार्डने शिरातोरीच्या सेलमध्ये डोकावले, तर त्याला धक्काच बसला, शिरातोरी गायब होता.

शिरातोरीला बेड्या उघडण्यात आणि भिंतींवर चढण्यात मास्टरी मिळाली होती. बेडी उघडण्यासाठी तो तारा आणि इतर लहान वस्तू वापरत असे. रात्री जेव्हा गार्ड्स आपली शिफ्ट बदलत असत, तेव्हा त्याला १५-२० मिनिटे मिळत असत. या वेळेत तो आपली बेडी उघडत असे आणि भिंतींवर चढण्याचा सराव करत असे. अकिता तुरुंगातील भिंती तांब्याच्या गुळगुळीत होत्या, पण शिरातोरीने पालप्रमाणे त्यावर चढण्याचा सराव केला. अनेक फुटांवर असलेली ती जाळी स्टीलची होती, पण तिची फ्रेम लाकडी होती. तो वर जाऊन खाण्याच्या प्लेट्स आणि सूप बाऊलच्या मदतीने त्या लाकडी फ्रेमला कमकुवत करण्याचा प्रयत्न करत असे.  सहा महिने त्याने हा सराव केला आणि भिंतीवर चालण्यात तो स्पायडरमॅनसारखा मास्टर बनला.

१५ जून १९४२ रोजी आलेल्या वादळी पावसात, त्याने भिंतीवर चढून ती कमकुवत झालेली फ्रेम उघडली आणि छताच्या मार्गाने तुरुंगातून पळून गेला. यावेळी तो तीन महिन्यांसाठी स्वतंत्र राहिला. पहिल्यांदा तो केवळ तीन दिवसांसाठी बाहेर होता, यावेळी तो तीन महिनेबाहेर राहिला.

१८ सप्टेंबर १९४२ रोजी शिरातोरी पुन्हा पकडला गेला, पण त्याची अटक एक अनपेक्षित होती. तुरुंगातून पळून गेल्यानंतर तो अकिता तुरुंगाचा हेड गार्ड कोबायाशीच्या घरी पोहोचला. त्याला वाटले की कोबायाशी हा एकमेव चांगला माणूस आहे जो त्याला समजून घेईल आणि जपानच्या न्यायव्यवस्थेत कैद्यांशी होणाऱ्या गैरव्यवहाराविरोधात लढण्यासाठी त्याला मदत करेल. शिरातोरीने कोबायाशीला आत्मसमर्पण करण्याची इच्छा व्यक्त केली, पण अट अशी होती की त्याला जपानच्या संपूर्ण न्याय विभागासमोर आपली कैफियत मांडायची होती, जेणेकरून तुरुंग व्यवस्थेत सुधारणा होईल. कोबायाशीने त्याला मदत करण्याचे आश्वासन दिले, पण त्याने बाथरूम ला जाण्याच्या निमित्ताने पोलिसांना बोलावले आणि शिरातोरीला पकडवले.

दुसऱ्या जेलब्रेकनंतर पकडल्या गेलेल्या शिरातोरीला जन्मठेपेच्या शिक्षेव्यतिरिक्त आणखी तीन वर्षांची शिक्षा वाढवण्यात आली. त्याने कोर्टात टोकियो तुरुंगात पाठवण्याची विनंती केली, कारण तिथले वातावरण चांगले होते आणि कैद्यांशी योग्य व्यवहार केला जात असे. मात्र, न्यायालयाने त्याची मागणी फेटाळून लावली आणि त्याला जपानच्या उत्तर भागात, होक्काइडोमधील (Hokkaido) सर्वात एकांतात असलेल्या आणि सुरक्षित मानल्या जाणाऱ्या आबाशिरी तुरुंगात (Abashiri Prison) पाठवले.

तिसरे जेलब्रेक: आबाशिरी तुरुंग (१९४३)

आबाशिरी तुरुंग त्याच्या कडक सुरक्षिततेसाठी आणि त्यातून आजपर्यंत कोणताही कैदी पळून न गेल्याबद्दल प्रसिद्ध होता. होक्काइडो हा अत्यंत थंड प्रदेश असून, तिथे गोठवून टाकणारे तापमान असते. शिरातोरीला तिथे पाठवल्यावर कर्मचाऱ्यांनी त्याच्याशी पुन्हा वाईट व्यवहार सुरू केला. त्याला मारहाण केली जाई आणि त्रास दिला जाई अपमान केला जाई. हे प्रकार जास्तच वाढल्यानंतर एका प्रसंगात, त्याने गार्डसमोरच आपल्या हातातील लोखंडी बेडी फक्त दोन्ही हाताचा वापर करून तोडली आणि "मी या तुरुंगातूनही पळून जाईन," असे आव्हान दिले. या प्रकामुळे त्या गार्डची चांगलीच फाटली. घाबरून त्याने तुरुंगात प्रशासन अधिकारी कडे तक्रार केली.यामुळे तुरुंग प्रशासनाने त्याच्यासाठी खास बेड्या तयार केल्या. या बेड्यांचे वजन २० किलो होते, त्यांना कोणतेही की की-होल नव्हते, आणि त्या बेडया शिरतोरीचे दोन्ही हात पाठीमागे करून घातल्या जात असत. याशिवाय, त्याच्या दोन्ही पायांनाही बेड्या बांधण्यात आल्या. या बेड्या उघडण्यासाठी खास मेटल वर्क स्पेशलिस्ट येत असत आणि त्यांना त्या बेड्या उघडण्यासाठी दोन तास लागत असत व परत लावण्यासाठी दोन तास लागत असत. ते स्पेशालिस्ट पण पंधरा दिवसातून एकदाच यायचे आणि मग याचे हात उघडले जायचे .पंधरा दिवसातून एकदा अंघोळ करायला भेटायची आणि कपडे बदलायला मिळायचे बाकी इतर दिवस सर्व काम करताना हातापायात बेडया कायम असत

त्याला एका विशेष सेलमध्ये ठेवले होते, जिथे त्याच्यावर २४ तास कडक पाळत ठेवली जात असे. त्याला जेवणही अशा प्रकारे दिले जाई की त्याला वाकून, तोंडाने खावे लागे, त्याचे हात पाठीमागे बांधलेले असत.त्यामुळे सर्व कामे तशा अवस्थेतच करावी लागत 

सुमारे वर्षभर तो या स्थितीत राहिला. ऑगस्ट १९४३ ची तारीख होती. एका दिवशी अचानक गार्डला छतावर आवाज ऐकू आला. त्याने तपासले असता शिरातोरीच्या सेलमध्ये २० किलो वजनाची बेडी आणि पायातील साखळ्या पडलेल्या होत्या आणि शिरातोरी गायब होता.

तिसऱ्या जेलब्रेकची कथा अत्यंत आश्चर्यकारक आहे. शिरातोरीला रोज जे सूप दिले जाई, त्यातील काही भाग तो कोपऱ्यात जमा करत असे. त्यानंतर तो सूपचा उपयोग आपल्या बेडीच्या जॉइंट्सवर टाकत असे, जिथे जिथे बेडीत जॉइंट्स होते. त्याला माहीत होते की सूपमधील मीठ आणि इतर घटक लोखंडावर गंज चढवतील आणि ते कमकुवत करतील. अनेक महिने त्याने हे काम केले आणि अखेर ती २० किलो वजनाची बेडी कमकुवत होऊन तुटली.

त्याच्या सेलमध्ये एक लहानशी खिडकी होती, जी त्याच्या शरीराच्या आकारापेक्षा लहान होती. मागील दोन जेलब्रेकच्या अनुभवावरून तुरुंग प्रशासनाने सर्व छिद्रे आणि खिडक्या शिरातोरीच्या शरीराच्या आकारापेक्षा लहान ठेवल्या होत्या, जेणेकरून तो त्यातून बाहेर पडू शकणार नाही. पण शिरातोरीमध्ये एक तिसरी अद्भुत क्षमता होती – तो आपले सांधे, शरीराचे अवयव विस्थापित करू शकत होता. तो आपले हात-पाय आणि शरीर अशा प्रकारे वळवू शकत असे की तो स्वतःला आपल्या वास्तविक आकारापेक्षा लहान बनवू शके. त्याने याच कलेचा वापर करून ती कमकुवत झालेली खिडकी तोडली आणि ते मेटल वर्क स्पेशालिस्ट येण्याआधीच त्या लहानशा जागेतून बाहेर पडला.

आबाशिरी तुरुंग प्रशासनाला वाटले की बर्फाचे डोंगर, गोठवून टाकणारे तापमान आणि हिंस्त्र प्राण्यांच्या (अस्वल आणि लांडगे) उपस्थितीमुळे शिरातोरी वाचणार नाही. त्यांनी काही दिवस त्याचा शोध घेतला, पण तो सापडला नाही आणि त्यांनी त्याला मृत घोषित केले.

 तुरुंगातून पळून गेल्यानंतर तो थेट शहराकडे न जाता बर्फाच्या डोंगरांमध्ये गेला. तिथे त्याला एक गुहा सापडली त्याने त्या गुहेला आपले घर बनवले. दोन वर्षे तो जगापासून तुटलेला राहिला, लहान प्राणी आणि जंगली प्राण्यांची शिकार करून तो जिवंत राहिला.

शिरातोरी दोन वर्षे गायब होता. याच दरम्यान, ऑगस्ट १९४५ मध्ये अमेरिकेपुढे जपानने आत्मसमर्पण केले. दुसऱ्या महायुद्धाची समाप्ती झाली आणि जपानमध्ये हळूहळू परिस्थिती बदलत होती. शिरातोरीला वाटले की आता पोलीस त्याचा पाठलाग करत नसतील.

दोन वर्षांनंतर, त्याला वाटले की आता खूप झाले. तो जपानमधील सापोरो (Sapporo) शहराकडे निघाला, जिथे त्याला आपल्या पत्नी आणि मुलीबद्दल माहिती मिळवायची होती. सुमारे ५० दिवसांच्या प्रवासानंतर तो सापोरोमध्ये पोहोचला.त्यावेळेस त्याला सगळीकडे अमेरिकन सैनिक दिसत होते. इथेच त्याला हिरोशिमा आणि नागासाकीवर झालेल्या अणुबॉम्ब हल्ल्याची आणि जपानमध्ये झालेल्या बदलांची माहिती वर्तमानपत्रातून मिळाली.

चौथे जेलब्रेक: सापोरो तुरुंग (१९४७)

सापोरोमध्ये पोहोचल्यावर, भुकेल्या शिरातोरीने एका टोमॅटोच्या शेतातून टोमॅटो तोडले. शेतकऱ्याने त्याला पाहिले आणि त्यांच्यात भांडण झाले.तो युद्धकाळ असल्याने सर्व खाण्या-पिण्याच्या गोष्टी मिळणे अवघड झालेलं अशातच स्वसंरक्षणासाठी त्याने शेतकऱ्यावर हल्ला केला आणि दुर्दैवाने त्यात शेतकऱ्याचा मृत्यू झाला. शिरातोरी पळाला,पण त्याला शेजारील शेतातील लोकांनी पकडले.

तिसऱ्या जेलब्रेकनंतर शिरातोरी सुमारे दोन वर्षे स्वतंत्र राहिला. आता तो पुन्हा पकडला गेला आणि शेतकऱ्याच्या खुनाच्या आरोपाखाली त्याला सापोरो जिल्हा न्यायालयाने १९४७ मध्ये फाशीची शिक्षा सुनावली.

त्याला सापोरो तुरुंगात पाठवण्यात आले. त्याच्या मागील तीन जेलब्रेकचा इतिहास पाहता, तुरुंग प्रशासनाने कोणतीही जोखीम घेतली नाही. शिरातोरीला २४ तास कडक पाळतीवर ठेवण्यात आले. सहा सशस्त्र जवान केवळ त्याच्यावर लक्ष ठेवण्यासाठी नेमले होते. मागील अनुभवांवरून त्यांनी खिडक्या, दरवाजे आणि छताची रचना अशी केली होती की शिरातोरी आपले सांधे विस्थापित करू शकला तरी, त्याचे डोके लहान करू शकत नाही. त्यामुळे प्रत्येक छिद्र किंवा मार्ग त्याच्या डोक्याच्या आकारापेक्षा लहान ठेवण्यात आला, जेणेकरून तो अडकून पडेल. आश्चर्याची गोष्ट म्हणजे, यावेळी त्याला बेडीही घातली नाही, कारण त्यांना माहीत होते की तो कोणतीही बेडी उघडू किंवा तोडू शकतो.

जेव्हा शिरातोरीला या खास डिझाइन केलेल्या सेलमध्ये ठेवले गेले, तेव्हा त्याने एक नाटक सुरू केले. गार्ड्स त्याला उठवायला आले असता, तो झोपून राहू लागला आणि काम करण्यास टाळाटाळ करू लागला.यासाठी तो गार्ड्स चा मार देखील खूप खायचा पण बाहेर जायचं टाळू लागला.गार्ड्सना वाटले की तो कमकुवत झाला आहे किंवा त्याला झोपण्याची सवय लागली आहे. हळूहळू ते त्याच्या या सवयीकडे दुर्लक्ष करू लागले.

एक दिवस रात्री, सर्व गार्ड्स पाळत ठेवून निघून गेले. सकाळी जेव्हा ते आले, तेव्हा शिरातोरी पुन्हा गायब होता. खिडक्या, दरवाजे, छत, सर्व काही जसेच्या तसेच होते. अखेरीस त्यांची नजर त्याच्या जमिनीवर झोपण्यासाठी दिलेल्या गादीवर गेली. त्यांनी गादी सरकवली आणि त्यांना धक्का बसला. तुरुंग प्रशासनाने भिंती, छत, खिडक्या यावर लक्ष केंद्रित केले होते, पण ते जमिनीकडे लक्ष देणे विसरले होते.

शिरातोरीने ज्या ठिकाणी तो झोपत असे, बरोबर त्याखाली एक बोगदा बनवला होता. तो रात्री बोगदा खोदत असे आणि गार्ड्स आले असता, तो लगेच फ्लोअर बेडने त्याला झाकून टाकत असे. बोगदा खणताना निघणारी माती टॉयलेट चे होल अथवा इतर ठिकाणी टाकून तिचा निकाल लावत असे आणि तसंपण त्याला जास्त खोदकाम कराव लागलं नाही कारण त्याच्या बराकीच्या खालीच एक गोदाम होतं आणि तिथं पोहचल्यावर परिस्थिती चा अंदाज घेऊन बाहेर पडणं त्याच्यासाठी खूप काही अवघड नव्हतं.त्याने गार्ड्सचा विश्वास जिंकण्यासाठी जे नाटक केले होते, ते यशस्वी झाले होते. त्यांना वाटले की तो केवळ आळशी आहे किंवा आजारी आहे आणि म्हणूनच त्यांनी त्याच्याकडे दुर्लक्ष केले. शिरातोरी त्या बोगद्यातून बाहेर पडला आणि हे त्याचे चौथे आणि शेवटचे जेलब्रेक होते.

शिरातोरी पुन्हा गायब झाला, पण यावेळी त्याची कथा वेगळी होती. चौथ्या जेलब्रेकनंतर सुमारे एक वर्षाने, १९४८ मध्ये तो सापोरो शहरातील एका सार्वजनिक ठिकाणी बसला होता. एक पोलीस अधिकारी त्याच्या बाजूला येऊन बसला आणि त्याला सिगारेट ऑफर केली. त्या काळात सिगारेट महागड्या वस्तूंच्या श्रेणीत येत असे. एका पोलीस अधिकाऱ्याने दिलेल्या या आदरयुक्त वागणुकीमुळे शिरातोरीला अपराधी वाटले. त्याने स्वतःचे नाव योशिये शिरातोरी असल्याचे सांगितले. हे नाव जपानमधील प्रत्येक पोलिसाला माहीत होते.

पोलिस अधिकाऱ्याने शिरातोरीला विचारले की त्याने स्वतःचे नाव का सांगितले.तू इथून पळून ही जाऊ शकत होतास.शिरातोरी म्हणाला की, त्याला आता पळून-पळून कंटाळा आला आहे. त्याची लढाई केवळ देशाच्या तुरुंगव्यवस्थेशी आहे, जिथे कैद्यांशी जनावरांसारखा व्यवहार केला जातो. त्याने वारंवार जेलब्रेक केले, कारण त्याला हे सिद्ध करायचे होते की जर तुरुंग प्रशासन कैद्यांशी अमानुषपणे वागले, तर तो त्यांना अपयशी ठरवून तुरुंग तोडून दाखवेल. पण त्या पोलीस अधिकाऱ्याने दिलेल्या आदराने त्याला अपराधी वाटले आणि त्याला आत्मसमर्पण करण्याची इच्छा झाली. मात्र, त्याची एक अट होती – तुरुंग व्यवस्थेत सुधारणा व्हावी.

तो पोलीस अधिकारी दगाबाज निघाला नाही. त्याने शिरातोरीला न्यायालयात हजर केले आणि त्याच्या सर्व इच्छा स्पष्टपणे सांगितल्या. न्यायाधीशांनी शिरातोरीची सर्व बाजू ऐकून घेतली. शेतकऱ्याच्या खुनाचा आरोप आत्मसंरक्षणात केलेला गुन्हा असल्याचे न्यायालयाने मान्य केले. शिरातोरीने आपला गुन्हा कबूल केला. त्याच्या मागील चार जेलब्रेकच्या इतिहासाला लक्षात घेऊन, न्यायालयाने त्याला २० वर्षांची शिक्षा सुनावली. यावेळी शिरातोरीची इच्छा मान्य करण्यात आली आणि त्याला टोकियो तुरुंगात पाठवले गेले.

टोकियो तुरुंगातील वातावरण चांगले होते, गार्ड्सही कैद्यांशी चांगला व्यवहार करत होते. म्हणूनच टोकियो हा एकमेव तुरुंग होता जिथून शिरातोरीने पळण्याचा विचारही केला नाही. त्याने सांगितले की, "होय, सर्व काही चांगले आहे, आता मी पळणार नाही. आता मी बाहेर आल्यावर स्वतंत्र जीवन जगेन."

सुमारे १४ वर्षे तो टोकियो तुरुंगात राहिला. १९६१ मध्ये त्याला पॅरोल मिळाला. पॅरोलवर बाहेर आल्यानंतर तो ओमोरीला गेला, जिथे त्याचे कुटुंब होते. तिथे त्याला समजले की त्याच्या पत्नीचा मृत्यू झाला आहे. आणि मुलगी जिवंत आहे.मुलीचा पत्ता शोधून.तिला भेटल्यानंतर आपली  संपूर्ण कथा  सांगितली.त्याच्या आयुष्यातील विलक्षण प्रसंग ऐकण्यात तिलाही विशेष आनंद वाटायचा पॅरोलनंतर तो पुन्हा कधीही तुरुंगात गेला नाही, कारण त्याचे वर्तन चांगले होते. १९६१ पासून १९७९ पर्यंत, म्हणजे सुमारे १९ वर्षे तो आपल्या मुलीसोबत स्वतंत्र जीवन जगला. आणि १९७९ मध्ये हृदयविकाराच्या झटक्याने त्याचा मृत्यू झाला.

योशिये शिरातोरीची कथा जपानमध्ये अनेक कादंबऱ्यांमध्ये छापली गेली आहे. तो जपानमध्ये एकाच वेळी नायक आणि खलनायक बनला. त्याच्या चार जेलब्रेकमुळे जपानच्या तुरुंगव्यवस्थेत मोठे बदल झाले असे म्हटले जाते. न्यायव्यवस्थेने त्याच्या गोष्टी ऐकल्या, त्याच्या अनुभवांवरून धडे घेतले. तुरुंगातील गार्ड्सना आणि कर्मचाऱ्यांना नव्याने प्रशिक्षण दिले गेले आणि कैद्यांशी अधिक मानवी पद्धतीने कसे वागावे हे शिकवले गेले.

सोबत योशिये शिरातोरी चे काही फोटो देत आहे जे google च्या साह्याने मिळाले आहेत 🙏

योशिये शिरातोरीने आपल्या अदम्य इच्छाशक्ती, असामान्य बुद्धिमत्ता आणि अविश्वसनीय कौशल्याने केवळ स्वतःला स्वातंत्र्यासाठी नव्हे, तर जपानच्या संपूर्ण तुरुंग व्यवस्थेत सुधारणा घडवून आणण्यासाठी संघर्ष केला. त्याची कथा मानवी आत्म्याच्या स्वातंत्र्याच्या आणि न्यायाच्या शोधाची एक प्रेरणादायी गाथा आहे.